- Kamunikat.org
- Бібліятэка
- Кнігазборы
- Калекцыі
- Іншае
Падчас знаходжання беларускіх зямель у складзе Расійскай імперыі (1772–1917 гг.) дзяржаўная палітыка адносна Каталіцкага Касцёла неаднаразова змяняла свой кірунак. Што датычыцца моўнага пытання, то тут змяніліся два вектары. Першапачаткова выкарыстанне рускай мовы ў каталіцкім набажэнстве наўпрост забаранялася дзяржаўнымі ўладамі. Гэта было выклікана іх страхам перад магчымым распаўсюджаннем каталіцызму сярод праваслаўных вернікаў. Пераходы з праваслаўя ў іншыя веравызнанні былі заканадаўча забароненыя. Паўстанне 1863–1864 гг. узмацніла русіфікацыйныя планы ўладаў, у тым ліку адносна Каталіцкага Касцёла на беларуска-літоўскіх землях. Польская мова, якая да таго часу выкарыстоўвалася ў касцёле побач з лацінскай* (падчас казанняў і ў дадатковым набажэнстве), павінна была быць заменена на рускую. 25 снежня 1869 г. Аляксандрам ІІ выдадзены ўказ, што адмяняў забарону Мікалая І выкарыстоўваць рускую мову ў каталіцкім набажэнстве, і дазваляў яе выкарыстанне там, дзе гэта “адпавядала патрэбам паствы”. “Дазвол” улады на месцах зразумелі як загад, у сувязі з чым распачалося паўсюднае выданне распараджэнняў аб адпраўленні дадатковых набажэнстваў і прамаўленні казанняў па-руску. Пераважная большасць каталіцкага духавенства і парафіян супраціўлялася русіфікацыі, матывуючы гэта адсутнасцю традыцыі і дазволу кіраўнікоў.