- Kamunikat.org
- Бібліятэка
- Кнігазборы
- Калекцыі
- Іншае
Інстытут гісторыі НАН Беларусі сумесна з Акадэміяй кіравання пры Прэзідэнце Рэспублікі Беларусь правёў знакавую Міжнародную навуковую канферэнцыю «Рыжскі мір 1921 года ў лёсе беларускага народа (да 100-годдзя заключэння)». Экскурс у гісторыю Савецка-польская вайна была развязана Польшчай пры актыўнай матэрыяльна-ваеннай падтрымцы краін Антанты. Яшчэ з канца 1918 г. кіруючыя колы Польшчы спрабавалі захапіць памежныя з ёй тэрыторыі Беларусі, Украіны і Літвы. Для барацьбы з польскімі войскамі ў лютым 1919 г. савецкае камандаванне ўтварыла Заходні фронт. Адначасова ўрады ССРБ, Літоўска-Беларускай ССР і РСФСР неаднойчы прапаноўвалі польскаму ўраду «вырашыць палюбоўна і міралюбіва ўсе спрэчныя і тэрытарыяльныя пытанні». Аднак Польшча не адказвала на іх заклікі, хоць такіх спроб, у тым ліку пры заходніх пасрэдніках, рабілася нямала…. Наступленне Чырвонай арміі ў першай палове жніўня 1920 г. і перанясенне фронту пад Варшаву змянілі намеры аб заключэнні міру. Палітбюро ЦК РКП(б) паставіла перад ваеннымі задачу «разбіць панскую Польшчу», зрабіць яе савецкай і тым самым разбурыць версальскую сістэму, у якую Польшча ўваходзіла адным з асноўных элементаў. Аднак паражэнне ў бітве на Вісле пад Варшавай прывяло да пералому ў вайне на карысць Польшчы. У новых умовах У.І. Ленін і палітычнае кіраўніцтва РСФСР дзеля заключэння міру гатовы былі ісці на значныя тэрытарыяльныя ўступкі.