- Kamunikat.org
- Бібліятэка
- Кнігазборы
- Калекцыі
- Іншае
«На працягу стагоддзяў наш народ моўчкi цярпеў прыгнёт. Лiў сваю кроў, ахвяраваў мiльёнамi жыццяў i – маўчаў. Маўчаў, бо ягоныя гiсторыкi пазбавiлi яго праўдзiвай гiсторыяграфii, ягофiлосафыўнушалi яму фальшывую iдэю аб мудрай правiльнасцi ягонага бязмежнага цярпення. Ягоныя рыцары прыгожага пiсьменства спаборнiчалi мiж сабой аб тым, хто найлепш апяе тое, што варта было выбуху гневу i абурэння. Ягоныя палiтыкi i дзяржаўныя дзеячы былi пазбаўленыя ўласнай палiтыкi, магчымасцi дзейнiчаць на карысць народа, а шмат хто з iх сам стаў ахвярай тэрору, уласнай слепаты i памылковых поглядаў... Але мы болей не хочам жыць, каб не памятаць як аб нашым гонары, так i аб нашых ахвярах, нашых пакутнiках. Урэшце прыйшоў час сказаць людзям праўду i зрабiць з яе пэўныя высновы... Гэта патрэбна ў iмя справядлiвасцi, у iмя дэмакратыi, у iмя нашай будучынi. У тым наш святы абавязак перад гiсторыяй, маральны абавязак перад наступнымi пакаленнямi, каб iм не давялося дакараць нас за тое, што мы мелi магчымасць i ўпусцiлi яе. Мабыць, нiхто з нашых папярэднiкаў не меў такой магчымасцi, якую лёс цi гiсторыя далi нам, i было б найвялiкшай гiстарычнай несправядлiвасцю не выкарыстаць яе...» Васіль Быкаў (З выступу ў Чырвоным касцёле, кастрычнiк 1988)